یك قاضی بازنشسته: حضور زنان در سیستم قضایی از نظر فقهی ایرادی ندارد به گزارش آی وکیل، یک قاضی بازنشسته در رابطه با حضور زنان در دستگاه قضایی اظهار داشت: در مورد دادرسی در اسلام هم باید اظهار داشت که خیلی از فقها به زنان اجازه قضاوت داده اند، اما در عمل برخی نهادها و مسؤلان قضایی به علل مختلف، از اعطای این نقش به زنان خودداری می کنند. به گزارش آی وکیل به نقل از خبر آنلاین، در تاریکیِ یک سالن دادگاه، زنی در ردای قضاوت می نشیند؛ با چشمانی که میان خطوط پرونده، حقیقت را جست وجو می کند. این تصویر، نه از دنیای واقعیت که از قاب تلویزیون و سریال «محکوم» به ما می رسد؛ سریالی که تلاش می کند تصویری امیدبخش از حضور زنان در رأس قضا نشان دهد. اما کافی است دوربین را از سریال به واقعیت برگردانیم تا متوجه شویم جای این زنان، سال ها است که در دادگاه های عالی، در هیات منصفه، در دیوان عالی کشور و حتی در خیلی از دادگاه های بدوی، خالی است.اینروزها سریال «محکوم» در حال پخش است و تصویری از یک زن درسیستم قضائی پیچیده و پر از چالش به نمایش می گذارد و تلاش می کند تا به عدالت برسد. این سریال که در تلاش است تا به جایگاه زنان در قوه قضائیه توجه کند، خیلی از سوالات و مباحث ناتمام در دنیای واقعی را در ذهن مخاطب بوجود آورده که آیا حقیقت در دنیای واقعی با آن چه در «محکوم» می بینیم، هم خوانی دارد؟ چرا علیرغم تمام تغییرات اجتماعی و فرهنگی اخیر، حضور زنان در دستگاه قضائی ایران بازهم کم رنگ و محدود است؟ و آیا امیدی به تغییرات جدی دراین خصوص وجود دارد؟در گفت و گو با دکتر محمدحسین ساکت، قاضی بازنشسته و مستشار پیشین دیوان عالی کشور، به بررسی این مساله پرداخته ایم. ساکت، ضمن اشاره به کمبود زنان در سطوح بالای قضائی و چالش های جدی ای که این کمبود بهمراه دارد، توضیح می دهد که مشکلات موجود فراتر از موانع قانونی می باشد و ریشه در ساختارهای فرهنگی و اجتماعی دارد که بازهم مانع از پیشرفت زنان به جایگاه های بالاتر در دستگاه قضائی می شود. او باور دارد که بااینکه زنان در سالهای اخیر در بعضی بخش ها خصوصاً در دادسراها و سمت های دادیاری نقش پررنگ تری ایفا کرده اند، اما بازهم در مقام های کلیدی و مهمی مانند قضاوت در دادگاه های عالی یا دیوان عالی کشور جایی ندارند.این در صورتی است که در سطح جهانی، قوانین خیلی از کشورها تغییر کرده و حضور زنان در دستگاههای قضائی بطور شایان توجهی بالا رفته است. اما در ایران، بازهم شاهد موانع جدی برای حضور زنان در سمت های بالا و مقامات قضائی هستیم. در این مصاحبه به واکاوی این مساله و تحلیل چالش ها و فرصت های پیش روی زنان در دستگاه قضائی ایران پرداختیم که می خوانید.با توجه به تغییرات اجتماعی و فرهنگی اخیر، چه عواملی موجب افزایش حضور زنان در دادسراها و دستگاه قضایی ایران شده و آیا این تغییرات به سیاستهای خاصی در سیستم قضائی ایران مربوط می شود؟در سالهای اخیر، حضور زنان در دادسراها و دستگاه قضایی ایران افزایش چندانی نیافته است، حتی اگر این حضور در سمت های عالی نباشد. متاسفانه نقش زنان در دستگاه قضایی بسیار محدود بوده و به طور معمول به سوی های معاون دادستان یا مشاور در پرونده ها محدود می شود.هنوز در ساختار قضائی ایران، موانع ساختاری و فرهنگی مانع از رسیدن زنان به مقام صدور حکم است؟ یا اینکه علت اصلی این وضعیت، فقدان فرصت های شغلی و ارتقا برای زنان است؟زنان در این دوران، نقش عمده ای در صدور کیفرخواست یا موافقت با نظریه ها داشتند، اما هیچگاه در مقام صدور حکم قرار نمی گیرند من سال ها پیش اعلام کردم که هیچ قاضی زنی نداریم و به من یک اسم دادند که اینطور نیست واین خانم قاضی است اما من هرچه گشتم چنین فردی وجود نداشت.در حال حاضر، زنان بیشتر در کدام بخش از این ساختار قضائی فعالیت می نمایند و چه موانعی موجب حضور کمتر آنان در سمت های قضات نشسته می شود؟از نظر ساختار قضایی، قضات دادگاه ها به دو دسته کلی تقسیم می شوند: قضات ایستاده و قضات نشسته. قضات ایستاده به طور معمول در دادسراها فعالیت می نمایند و بعنوان دادیار یا دادیار در جلسات دادگاه ایستاده دفاع می کنند. در مقابل، قضات نشسته که عمدتا در دادگاه های بالاتر حضور دارند، حکم صادر می کنند و در جایگاه قاضی می نشینند.یکی از تفاوت های مهم میان این دو گروه، در میزان انعطاف پذیری است. قضات ایستاده به سادگی می توانند جابه جا شوند، اما تغییر موقعیت قضات نشسته نیازمند موافقت از مراجع بالاتر است.چه عواملی موجب عدم حضور زنان در دادگاه های عالی و دیوان عالی کشور می شود؟ آیا این مساله به قوانین خاص یا بیشتر به مسایل فرهنگی و اجتماعی مربوط است؟در سیستم قضایی ایران اصطلاحات خاصی مانند «دادگاه عالی» و «دادگاه تجدیدنظر» بطور متفاوتی به کار می روند. هم اکنون، چندین سال است که هیچ خانمی در مقام قاضی دیوان عالی کشور یا دادگاه تجدیدنظر قرار ندارد.به نظر شما، قانون گذاران و مسئولان قضائی ایران بطور آگاهانه از پیشرفت زنان به سوی های بالاتر جلوگیری می کنند؟ یا اینکه موانع موجود بیشتر ناشی از عدم درک کافی از قابلیتهای زنان در دستگاه قضائی است؟متأسفانه، علیرغم قابلیتهای زنان در این عرصه، این فرصت ها بطور کامل برای آنها فراهم نشده است.چرا علیرغم تایید خیلی از فقها، نهادهای قضائی ایران بازهم به زنان اجازه قضاوت در سطوح بالاتر را نمی دهند؟ چه عواملی در این عدم تغییر نقش ها دخیل هستند؟در خصوص دادرسی در اسلام نیز باید اظهار داشت که خیلی از فقها به زنان اجازه قضاوت داده اند، اما در عمل برخی نهادها و مسئولان قضائی به دلیلهای مختلف، از اعطای این نقش به زنان خودداری می کنند.اگرچه در سالهای اخیر در سطح بین المللی، برخی تلاش دارند تا پیشرفت های ایران در زمینه حضور زنان در دستگاه قضایی را به نمایش بگذارند، اما واقعیت های موجود نشان دهنده چالش های جدی است که زنان در این زمینه با آن مواجهند. بعنوان مثال، با وجود این که زنان در بعضی موقعیت های قضائی مشغول بکار هستند، هنوز در خیلی از سمت های کلیدی، همچون دادگاه های جنایی، هیچ نقشی برای آنها وجود ندارد.همین داستان کمبود حضور زنان در دادگاه های جنایی و حتی در هیات های منصفه، که خصوصاً در دادگاه های مطبوعاتی یا سیاسی مشاهده می شود، نشان دهنده محدودیت های جدی است که دستگاه قضایی برای حضور زنان قائل است. در ایران، تابحال هیچگاه زنی را در هیات منصفه ندیده ایم، در حالیکه این مسئله در خیلی از کشورها بطور طبیعی حل شده است.فکر می کنید دستگاه قضایی ایران آماده است تا تغییرات اساسی را در سیاستهای خود برای پیشرفت زنان در دستگاه قضائی پیاده سازی کند؟ یا این که بازهم با موانع فرهنگی و قانونی در مقابل این تغییرات مواجه است؟نکته ای که باید در اینجا به آن توجه گردد، این است که دستگاه قضایی ایران باید تکلیف خودرا روشن کند. آیا می خواهد که به زنان در سمت های قضائی جایگاه بدهد یا این که تصمیم به محدود کردن حضور آنها دارد؟ اگر مقرر است محدودیتی وجود داشته باشد، باید بطور شفاف اعلام گردد و از اعلام های بی پایه و اساس که فقط برای نمایش وضعیت بهتر به افکار عمومی است، خودداری شود.در نهایت، باید اظهار داشت که این مساله به یک سیاست کلان نیاز دارد که دستگاه قضایی ایران باید برای آن یک تصمیم جدی اتخاذ کند. حالا این که در سریالی مانند «محکوم» چنین چیزی را نشان داده اتفاق خوبی است شاید فتح بابی شد برای توجه بیشتر به زنان در دستگاه قضایی. منبع: آی وكیل 1404/06/28 12:45:16 0.0 / 5 5 تگهای خبر: آنلاین , پرونده , دادستان , دادسرا این مطلب آی وکیل را می پسندید؟ (0) (0) X تازه ترین مطالب مرتبط ممکنست مواد مخدر در زندان یافت شود تیراندازی در معدن طلای سقز، ماجرا چیست؟ نقض احکام صادره تمام متهمین پرونده اکباتان در دیوانعالی صدور کیفرخواست ۴ نفر از عوامل جاسوسی رژیم صهیونیستی نظرات بینندگان در مورد این مطلب نظر شما در مورد این مطلب نام: ایمیل: نظر: سوال: = ۲ بعلاوه ۳