در گفتگوی مقام قضایی با مهر مطرح شد؛
كاهش چشمگیر خشونت در استان ركورددار، طلاق در اردبیل۹درصد كاهش یافت
آی وكیل: اردبیل - نمودار صدمه های اجتماعی در اردبیل بعد از سال ها سیر صعودی، در بعضی صدمه ها حكایت از روند نزولی دارد، روندی مثبت كه حاصل رویكرد علمی در پیشگیری و شفافیت آماری است.
خبرگزاری مهر، گروه استان ها- صدمه اجتماعی به مجموعه آنچه كه باعث اختلال نظم عمومی جامعه اطلاق می شود، نسبت داده شده است. در واقع صدمه اجتماعی پنهان و آشكار هنجارهای جامعه را مخدوش ساخته و بهداشت روانی جامعه را هدف قرار می دهد.
آسیب های اجتماعی به تعبیر كارشناسان قضایی بی نظمی و انحرافات اجتماعی است، به شكلی نمودی از وضعیت اجتماعی را نشان داده است و در تمام موضوعات اجتماعی اثرگذار است، بنابراین شناسایی، پیشگیری و مقابله با آن یكی از اولویت های دستگاه های قضایی، انتظامی، اجتماعی و فرهنگی به حساب می آید.
بطوریكه به تعبیر یوسف خدادادی معاون پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان اردبیل هر قدر صدمه اجتماعی در جامعه ای بیشتر باشد مبین این مورد است كه اقتصاد، فرهنگ و حتی مسائل اجتماعی این جامعه در مسیر درست قرار نگرفته است.
خدادادی همچون مدیران و كارشناسان دغدغه مند در حوزه صدمه های اجتماعی بوده و با سنت شكنی برای نخستین بار آمارهایی از وضعیت صدمه های اجتماعی استان را - كه تا پیش از آن از جانب مدیران مرتبط مطرح نمی شد - با هدف جلب مشاركت عمومی بازگو و مورد تاكید قرار داد.
خدادادی در گروه مدیرانی است كه همواره در بررسی و تجزیه و تحلیل دلایل و راهكارهای مقابله و پیشگیری از صدمه های اجتماعی به روش های علمی و كاربردی تاكید داشته و همین امر سبب شده امروز نوك پیكان بعضی از صدمه های شایع در استان اردبیل برای نخستین بار به پایین سوق پیدا كند.
وی در گفتگو با خبرگزاری مهر هم با بهره جستن از نتایج بررسی های علمی و تخصصی در مورد آخرین وضعیت صدمه های اجتماعی به نكات ریزی اشاره می كند كه غفلت از آن خود می تواند صدمه زا باشد. این گفتگو را با هم می خوانیم.
*با توجه به تعاریف صدمه های اجتماعی عمده صدمه های اجتماعی شناسایی شده در استان اردبیل را تشریح كنید.
در حالت كلی می توان وضعیت صدمه های اجتماعی در استان ها را نزدیك به هم توصیف كرد. در گذشته مبحث صدمه های اجتماعی مورد توجه نبود اما امروز با صدمه های عمیق و وسیع مواجه هستیم تا جایی كه بررسی ها در خود استان نشان داده است مهم ترین و شایع ترین صدمه ها اعتیاد، خشونت، سرقت، طلاق و اخیراً صدمه های فضای مجازی است.
*علت اصلی بروز صدمه های ذكر شده در سال های اخیر چه بوده است؟
دو عامل اصلی را می توان برای بروز صدمه ها متصور شد. علت اصلی بحث اقتصادی یا همان فقر و كمبود درآمد ناشی از مواردی همچون بیكاری است. در واقع بیكاری خود عامل بروز خیلی از صدمه ها همچون اعتیاد و طلاق است. در عین حال هریك از این صدمه ها هم می تواند منجر به شكل گیری دیگری شود. بعنوان مثال طلاق از فردی كه معتاد شده است.
علت دوم مهاجرت و حاشیه نشینی است كه امروز شاهد آن هستیم بیش از ۸۰ درصد از جرایم استان در حاشیه شهرها اتفاق می افتد. كه البته ضعف خدمات عرضه شده به حاشیه شهرها خود به تشدید صدمه ها منجر می گردد.
*مهم ترین الزامات مهار حاشیه نشینی و مدیریت وضعیت موجود به منظور كاهش صدمه های اجتماعی چه اقداماتی می تواند باشد.
در بحث حاشیه نشینی ما با سرعت رشد بالایی مواجه هستیم. هزار و ۵۰۰ هكتار از مساحت شهرستان اردبیل با ۱۵۰ هزار نفر جمعیت، بخش حاشیه نشین به حساب می آید.
از سویی در كل استان دو هزار هكتار مساحت با ۲۰۰ هزار نفر جمعیت حاشیه نشین داریم. برای مدیریت رشد بیش از اندازه حاشیه نشینی بخش مدیریت پیشگیری از تخلفات شهری از سال ۹۲ در دادگستری استان فعال شد تا ساخت وسازهای غیرمجاز را كاهش دهیم و اجازه ساخت وساز غیرمجاز ندهیم.
۱۶ دستگاه عضو این مجموعه مدیریتی هستند و در این چند سال دستاوردهای مطلوبی داشتیم. علاوه بر این ممانعت از ساخت وساز در حریم جاده ها و رودخانه ها و همینطور روستاها هم در دستور كار است و توانستیم با موارد مختلف تخلفات برخورد نماییم.
*خشونت، صدمه اجتماعی برجسته در اردبیل تصور می گردد. ریشه بروز خشونت بر مبنای مطالعات جامع كارشناسان قضایی چیست؟
در مبحث خشونت شفاف سازی برخی آمارها ضروری است. ببینید خشونت جرم اول در تمامی استان ها به حساب می آید اما در خود اردبیل میزان وقوع آن بیشتر از سایر استان ها است و رتبه نخست ورودی پرونده های قضایی را به خود مختص كرده است.
این در حالی است كه اگر واقع بینانه بررسی نماییم، اعتیاد جرم اول در استان است اما به علت اینكه اغلب موارد خشونت به دستگاه قضا ارجاع می گردد ورودی ها در این مورد بیشتر است؛ در حالی كه آمار واقعی اعتیاد مشخص نمی باشد.
در عین حال اردبیل به لحاظ خشونت حاد و شدید كه شامل سرقت مسلحانه، آدم ربایی، گروگان گیری و تجاوز به عنف است جزو استان های امن به حساب می آید و بعنوان مثال در چند سال حتی یك مورد گروگان گیری نداشتیم.
عمده خشونت ها در اردبیل در حد فحاشی و درگیری است كه متأسفانه بر خلاف خشونت شدید كه ریشه امنیتی دارد، ریشه این گروه از خشونت ها فرهنگی است.
البته تا سال ۹۱ ما سالانه حداقل ۱۰ درصد افزایش خشونت داشتیم اما از سال ۹۱ تحقیقات میدانی در رابطه با خشونت شروع شد و اقداماتی برای كاهش آن در دستور كار قرار گرفت. از سال ۹۲ روند افزایش خشونت مهار شده و یا برخی سال ها كاهش یافته است.
در نیمه نخست سال جاری هم شاهد كاهش ۱۴. ۵ درصدی پرونده های خشونت ارجاع شده به پزشكی قانونی هستیم كه گویای كاهش شدت خشونت است.
۵۰ علت برای بروز خشونت در اردبیل احصا شده كه عوامل اقتصادی، فرهنگی، فردی و روان شناختی در آن مشاهده می گردد. بعنوان مثال ضعف فرهنگ گفتگو، فقر و بیكاری، احساس محرومیت نسبی در جامعه، افزایش بیماری های روحی روانی مانند افسردگی و وسواس از عوامل بروز خشونت است.
*یكی از معضلات مبارزه با اعتیاد بعنوان یكی از صدمه های اصلی نامشخص بودن تعداد معتادان و تغییر ذائقه مصرف است. وضعیت استان اردبیل را در این خصوص چگونه ارزیابی می كنید.
گفته می گردد در اردبیل ۱۵ تا ۵۰ هزار نفر معتاد داریم كه متأسفانه به علت پنهان بودن فرد معتاد، آمارها قطعی نیست.
اعتیاد نه تنها در اردبیل بلكه در كشور به وضعیت بحرانی رسیده و حتی در سطح دنیا، فقر و بیكاری، محیط زیست، بمب هسته ای و اعتیاد پنج بحران بزرگ شناخته می شوند.
آمار معتادان در اردبیل هر سال رو به افزایش است و متأسفانه سن اعتیاد هم رو به كاهش بوده و تا ۱۵ سال رسیده است.
در اعتیاد به علت اینكه بر روی صرفاً مبارزه متمركز بودیم، موفق عمل نكردیم و امروز كارشناسان به ضرورت پیشگیری بیش از مبارزه تاكید دارند. در واقع علاوه بر مبارزه می بایست از نظر فرهنگی بر روی جوانان كار نماییم تا از اعتیاد مصون بمانند.
از سویی مبحث درمان معتادان هم اهمیت ویژه دارد و باید تولید مراكز ترك اعتیاد تقویت شود. بخصوص تاكید ما تولید مراكز با محوریت مدارس، كارخانه ها، محلات و دانشگاه ها است.
در مبحث اعتیاد شاهد گرایش از مواد مخدر سنتی به صنعتی هستیم بطوریكه دسترسی هم به این مواد سهل تر شده و در مبحث پیشگیری می بایست به این موارد توجه داشت.
*افزایش طلاق در اردبیل بی گمان با نگرانی هایی در جامعه همراه بوده، در بررسی پرونده های قضایی علت اصلی درخواست طلاق چه مواردی عنوان می گردد.
متأسفانه طلاق از صدمه های جدی اجتماعی در اردبیل است كه در سال قبل رتبه نخست افزایش را در میان استان ها كسب كردیم. بررسی پرونده ها ۱۷ علت را برای طلاق نشان داده است كه خشونت، افزایش توقعات بی جا، چشم هم چشمی، دخالت اطرافیان، اعتیاد و متأسفانه خیانت همسران به یكدیگر، ضعف اعتقادات دینی و بیماری های روانی مهم ترین علل آن است.
در واقع نگاهی به دلیل ها نشان داده است با مشاوره می توان خیلی از اختلافات را به سازش سوق داد و بنابراین شش مركز مشاوره بوجود آمده و زوجین پیش از صدور حكم به آن ها ارجاع می شوند كه خوشبختانه ۴۰ درصد به صلح و سازش می انجامد.
در نیمه نخست سال با قوت بخشیدن به مبحث مشاوره آمار طلاق را در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۹ درصد كاهش دادیم و این نشان داده است با آموزش صحیح زوجین می توان خیلی از اختلافات خانوادگی را حل وفصل كرد.
*آیا مجموعه صدمه هایی همچون فقر و بیكاری و اعتیاد، سرقت را در استان اردبیل افزایش داده است.
بحث سرقت با امنیت جامعه سرو كار دارد و بنابراین دستگاه قضایی نگاه سخت گیرانه به مبحث سرقت دارد. بعنوان مثال سارقان به هیچ عنوان مرخصی از زندان ندارند و برای سارق هم قرار كیفری و هم دستور قضایی صادر می گردد.
طرح آمارها باعث شد خود مردم نسبت به وضع موجود حساس شده و برای رفع مشكلات همراهی و مشاركت داشته باشندعامل اصلی سرقت در اردبیل اعتیاد است و ۸۰ درصد سارقان معتاد هستند. اما نوع سرقت ها در اردبیل اغلب خرد بوده و ۷۰ درصد سرقت ها در واقع سرقت خرد به حساب می آید. بطوریكه بعنوان مثال سرقت مسلحانه از ابتدای سال نداشتیم.
*آیا معتقد به عرضه آمارهای شفاف از وضعیت صدمه های اجتماعی هستید.
بله. چند سال قبل زمانی كه بنده برای نخستین بار آمارهایی را در بعضی از صدمه ها به صورت شفاف طرح كردم با مقاومت قابل توجه حتی از جانب برخی مسئولان مواجه گردید. اما طرح آمارها باعث شد خود مردم نسبت به وضع موجود حساس شده و برای رفع مشكلات همراهی و مشاركت داشته باشند.
بنده معتقد به جلب مشاركت عمومی برای رفع معضلات و صدمه های اجتماعی هستم و برخلاف تصور عرضه آمار را در كاهش برخی صدمه ها اثرگذار می دانم.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب